Podstawy wykluczenia o charakterze wyłącznie krajowym
:
Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się Wykonawców, w stosunku do których zachodzi którakolwiek z okoliczności wskazanych w art. 108 ust. 1 oraz art. 109 ust. 1 pkt. 1, 4 i 7 ustawy PZP, z zastrzeżeniem: - że w postępowaniu o udzielenie zamówienia sektorowego Wykonawca nie podlega wykluczeniu w przypadku, o którym mowa w art. 108 ust. 1 pkt 1 lit. h ustawy PZP oraz w przypadku, o którym mowa w art. 108 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP, jeżeli osoba, o której mowa w tym przepisie została skazana za przestępstwo wymienione w art. 108 ust. 1 pkt 1 lit. h ustawy PZP, - art. 110 ust. 2 i 3 ustawy PZP, oraz wyklucza się Wykonawców, w stosunku do których zachodzą okoliczności wskazane art. 5k rozporządzenia Rady (UE) nr 833/2014 z dnia 31 lipca 2014 r. dotyczącego środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz. Urz. UE nr L 229 z 31.7.2014, str. 1) w brzmieniu nadanym rozporządzeniem Rady (UE) 2022/576 w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 833/2014 dotyczącego środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie (Dz. Urz. UE nr L 111 z 8.4.2022, str. 1) oraz o niepodleganiu wykluczeniu z Postępowania na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (Dz. U. z 2023 r., poz. 1497).
Aktywami zarządza likwidator
:
art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp: Z postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę w stosunku do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, którego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury . Zamawiający może wykluczyć wykonawcę, którego aktywami zarządza likwidator. Majątkiem wykonawcy, nazywanym masą likwidacyjną, zarządza likwidator po otwarciu likwidacji. Zamawiający może także wykluczyć wykonawcę, którego aktywami zarządza sąd. Polskie prawo nie przewiduje jednak sytuacji, gdy majątkiem przedsiębiorcy zarządza sąd. Zna natomiast zbliżone przypadki, gdy sąd ustanawia syndyka, zarząd przymusowy lub powołuje zarządcę masy sanacyjnej, który zarządza majątkiem dłużnika pod kontrolą sądu lub sędziego komisarza. Stąd przypadki te należy kwalifikować jako „inne tego rodzaju sytuacje wynikające z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury”, które również stanowią podstawę do wykluczenia wykonawcy z postępowania.
Bezpośrednie lub pośrednie zaangażowanie w przygotowanie przedmiotowego postępowania
o udzielenie zamówienia
:
art. 108 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp: Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę jeżeli, w przypadkach, o których mowa w art. 85 ust. 1, doszło do zakłócenia konkurencji wynikającego z wcześniejszego zaangażowania tego wykonawcy lub podmiotu, który należy z wykonawcą do tej samej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, chyba że spowodowane tym zakłócenie konkurencji może być wyeliminowane w inny sposób niż przez wykluczenie wykonawcy z udziału w postepowaniu o udzielenie zamówienia. Z odesłania do art. 85 ust. 1 Pzp wynika, że przez „wcześniejsze zaangażowanie wykonawcy” należy rozumieć sytuację, w której wykonawca „doradzał lub w inny sposób był zaangażowany w przygotowanie postępowania o udzielenie tego zamówienia”. Chodzi więc o każde włączenie się wykonawcy w przygotowanie danego postępowania. Obejmuje to w szczególności działania wspierające, które polegają na przekazaniu zamawiającemu konkretnych wskazówek lub informacji służących udzieleniu zamówienia. Nie ma znaczenia, czy doradztwo świadczone jest na zlecenie zamawiającego, czy też polega na przekazaniu już wcześniej przygotowanych materiałów. Obojętny jest także zakres i stopień zaangażowania wykonawcy w przygotowanie postępowania, jeżeli tylko w jego wyniku wykonawca może uzyskać przewagę konkurencyjną.
Działalność gospodarcza jest zawieszona
:
art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp: Z postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę w stosunku do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, którego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury. Zamawiający może kolejno wykluczyć wykonawcę, którego działalność gospodarcza jest zawieszona. W art. 23 i 24 Prawa przedsiębiorców dopuszczono możliwość (czasowego) zawieszenia działalności gospodarczej przez podmioty wpisane do rejestru przedsiębiorców lub CEIDG. Zawieszenie działalności gospodarczej nie może nastąpić na okres krótszy niż 30 dni i dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG na czas nieokreślony albo określony, zaś dla przedsiębiorców wpisanych do KRS na okres do 24 miesięcy. Długość zawieszenia działalności oznacza sam przedsiębiorca we wniesionym wniosku. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Wolno mu natomiast upłynniać swój majątek.
Inna sytuacja podobna do upadłości wynikająca z prawa krajowego
:
art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp: Z postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę w stosunku do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, którego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury. Inna sytuacja wynikająca z podobnej procedury. Zamawiający może wykluczyć wykonawcę, jeżeli znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej procedury. Ustawodawca ma tu na myśli różnorodne sytuacje związane z niewypłacalnością wykonawcy, rozwiązaniem wykonawcy lub tymczasowym wstrzymaniem przez niego działalności gospodarczej. Do najważniejszych należy zaliczyć postępowania takie jak: 1) postępowanie o rozwiązanie podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, 2) przymusowa restrukturyzacja, 3) postępowanie restrukturyzacyjne, 4) postępowanie o zatwierdzenie układu, 5) przyspieszone postępowanie układowe oraz postępowanie układowe, 6) powołanie tymczasowego nadzorcy sądowego lub ustanowienie zarządu przymusowego, 7) egzekucja przez zarząd przymusowy nad przedsiębiorstwem.
Korupcja
:
art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp. Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę: 1) będącego osobą fizyczną, którego prawomocnie skazano za przestępstwo: a) udziału w zorganizowanej grupie przestępczej albo związku mającym na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, o którym mowa w art. 258 Kodeksu karnego, b) handlu ludźmi, o którym mowa w art. 189a Kodeksu karnego, c) o którym mowa w art. 228–230a, art. 250a Kodeksu karnego, w art. 46–48 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1133 oraz z 2021 r. poz. 2054 i 2142) lub w art. 54 ust. 1–4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 463, 583 i 974), d) finansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, lub przestępstwo udaremniania lub utrudniania stwierdzenia przestępnego pochodzenia pieniędzy lub ukrywania ich pochodzenia, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego, e) o charakterze terrorystycznym, o którym mowa w art. 115 § 20 Kodeksu karnego, lub mające na celu popełnienie tego przestępstwa, f) powierzenia wykonywania pracy małoletniemu cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 769 oraz z 2020 r. poz. 2023), g) przeciwko obrotowi gospodarczemu, o których mowa w art. 296–307 Kodeksu karnego, przestępstwo oszustwa, o którym mowa w art. 286 Kodeksu karnego, przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, o których mowa w art. 270–277d Kodeksu karnego, lub przestępstwo skarbowe, h) o którym mowa w art. 9 ust. 1 i 3 lub art. 10 ustawy z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – lub za odpowiedni czyn zabroniony określony w przepisach prawa obcego; 2) jeżeli urzędującego członka jego organu zarządzającego lub nadzorczego, wspólnika spółki w spółce jawnej lub partnerskiej albo komplementariusza w spółce komandytowej lub komandytowo-akcyjnej lub prokurenta prawomocnie skazano za przestępstwo, o którym mowa w pkt 1; Nadużycia: na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp. Opis zamieszczony powyżej. Naruszenie obowiązków w dziedzinie prawa pracy: na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 1 lit. h i pkt2 ustawy Pzp. jeśli osoby występujące po jego stronie zamawiającego zostały ukarane za przestępstwo, o którym mowa w art. 9 ust. 1 i 3 lub art. 10 ustawy z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – lub za odpowiedni czyn zabroniony określony w przepisach prawa obcego. Wykonawca nie podlega wykluczeniu w przypadku, o którym mowa w art. 108 ust. 1 pkt 1 lit. h PZP, oraz w przypadku, o którym mowa w art. 108 ust. 1 pkt 2 PZP, jeżeli osoba, o której mowa w tym przepisie została skazana za przestępstwo wymienione w art. 108 ust. 1 pkt 1 lit. h PZP.
Niewypłacalność
:
art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zakresie w jakim dotyczy ona do otwarcia likwidacji. Przepis stanowi niemal dosłowne przeniesienie art. 57 ust. 4 lit. b dyrektywy, który umożliwia wykluczenie wykonawcy, jeżeli wykonawca zbankrutował lub prowadzone jest wobec niego postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne, jego aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, jego działalność gospodarcza jest zawieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w krajowych przepisach ustawowych i wykonawczych. Różnica pomiędzy przepisem dyrektywy unijnej, a przepisem Pzp sprowadza się do tego, że dyrektywa pozwala wykluczyć wykonawcę już od chwili złożenia wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego, podczas gdy Pzp uzależnia taką możliwość od wszczęcia (otwarcia) postępowania upadłościowego wskutek ogłoszenia upadłości. Polski ustawodawca uznał, że sam fakt złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości – zwłaszcza przez wierzyciela wykonawcy – nie daje pełnego obrazu sytuacji finansowej wykonawcy i niejednokrotnie mógłby być nadużywany. Muszą zaistnieć dodatkowe okoliczności, takie jak zabezpieczenie przez sąd wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego przez powołanie tymczasowego nadzorcy sądowego albo ustanowienie zarządu przymusowego, aby wykluczenie wykonawcy przed ogłoszeniem jego upadłości było dopuszczalne. Otwarcie likwidacji. Zamawiający może wykluczyć wykonawcę, w stosunku do którego otwarto likwidację. Likwidacja jest specjalnym postępowaniem poprzedzającym rozwiązanie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, lecz posiadającej z mocy ustawy zdolność prawną, które toczy się zwykle pod kontrolą sądu rejestrowego. Służy ono zakończeniu bieżących spraw osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, ściągnięciu wierzytelności, spłacie zobowiązań oraz upłynnieniu jej majątku. Szczegółowy tryb likwidacji jest zawarty w przepisach dotyczących poszczególnych typów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, np. w Ksh, ustawie o przedsiębiorstwach państwowych czy Prawie spółdzielczym. Moment otwarcia likwidacji spółki prawa handlowego zależy od przyczyn rozwiązania spółki. W przypadku gdy otwarcie likwidacji spółki następuje na skutek wydania orzeczenia przez sąd, otwarcie likwidacji następuje z momentem uprawomocnienia się wyroku. W przypadku zaistnienia innych przyczyn rozwiązania spółki, tj. przyczyn określonych w umowie lub statucie spółki albo podjęcia uchwały o rozwiązaniu spółki, otwarcie likwidacji następuje natychmiast z momentem zaistnienia tej przyczyny. W przypadku gdy przyczyną rozwiązania spółki jest ogłoszenie upadłości, otwarcie likwidacji następuje z chwilą otwarcia postępowania upadłościowego. Otwarcie likwidacji spółek prawa handlowego zgłasza się do sądu rejestrowego, jednak takie powiadomienie ma charakter deklaratywny. Likwidację przeprowadzają likwidatorzy, którymi w zależności od rodzaju spółki i uchwały wspólników są wspólnicy, członkowie zarządu albo osoby wybrane spoza spółki. Likwidatora z ważnych powodów może ustanowić także sąd rejestrowy.
Opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne
:
na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp oraz art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zakresie w jakim dotyczą one opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne. Z postępowanie o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę: 1) wobec którego wydano prawomocny wyrok sądu lub ostateczną decyzję administracyjną o zaleganiu z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, chyba że wykonawca odpowiednio przed upływem terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo przed upływem terminu składania ofert dokonał płatności należnych podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne wraz z odsetkami lub grzywnami lub zawarł wiążące porozumienie w sprawie spłaty tych należności; 2) który naruszył obowiązki dotyczące płatności podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 108 ust. 1 pkt 3, chyba że wykonawca odpowiednio przed upływem terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo przed upływem terminu składania ofert dokonał płatności należnych podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne wraz z odsetkami lub grzywnami lub zawarł wiążące porozumienie w sprawie spłaty tych należności
Płatność podatków
:
art. 108 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp oraz art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zakresie w jakim dotyczą one podatków i opłat. Pełen opis podstaw wykluczenia przywołano powyżej
Porozumienia z innymi wykonawcami mające na celu zakłócenie konkurencji
:
art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę: 1) jeżeli zamawiający może stwierdzić, na podstawie wiarygodnych przesłanek, że wykonawca zawarł z innymi wykonawcami porozumienie mające na celu zakłócenie konkurencji, w szczególności jeżeli należąc do tej samej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, złożyli odrębne oferty, oferty częściowe lub wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, chyba że wykażą, że przygotowali te oferty lub wnioski niezależnie od siebie
Praca dzieci i inne formy handlu ludźmi
:
art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp wyklucza się wykonawcę z postępowania o udzielenie zamówienia prawomocnie skazanego za przestępstwa powierzenia wykonywania pracy małoletniemu cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 15 czerwca 2012 r. - o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz handlu ludźmi, o którym mowa w art. 189a Kodeksu karnego
Pranie pieniędzy lub finansowanie terroryzmu
:
art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp wyklucza się wykonawcę z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prawomocnie skazanego za przestępstwa, o których mowa w 299 lub art. 165a Kodeksu karnego. Przestępstwa terrorystyczne lub przestępstwa związane z działalnością terrorystyczną: na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp wyklucza się wykonawcę z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prawomocnie skazanego za przestępstwa o charakterze terrorystycznym, o których mowa w art. 115 par. 20 Kodeksu karnego
Udział w organizacji przestępczej
:
na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp wyklucza się wykonawcę z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prawomocnie skazanego za przestępstwa, o których mowa w art. 258 Kodeksu karnego
Układ z wierzycielami
:
art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp wyklucza się wykonawcę z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w przypadku zawarcia układu z wierzycielami. Zamawiający może wykluczyć wykonawcę, który zawarł układ z wierzycielami. Układ z wierzycielami jest zatwierdzaną przez sąd uchwałą wierzycieli, która określa sposób zaspokojenia wierzycieli i dochodzi do skutku w drodze głosowania nad propozycjami układowymi, składanymi zwykle przez dłużnika. Układ jest zawierany w postępowaniu restrukturyzacyjnym przewidzianym w Prawie restrukturyzacyjnym lub – wyjątkowo – w toku postępowania upadłościowego. W założeniu układ ma umożliwić dłużnikowi uniknięcie upadłości przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli, w szczególności pozwolić im uzyskać zaspokojenie w stopniu wyższym niż w przypadku gdyby miało dojść do upadłości dłużnika. Możliwe jest jednak zawarcie tzw. układu likwidacyjnego, który w miejsce restrukturyzacji zobowiązań i tym samym „uzdrowienia” przedsiębiorstwa dłużnika skupia się na likwidacji jego majątku i zaspokojeniu wierzycieli
Upadłość
:
art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp wyklucza się wykonawcę w przypadku ogłoszenia jego upadłości przez sąd